Serbest Cumhuriyet Fırkası Neden Kapatıldı?


Mehtap TV'de yayınlanan 'Tarih Aynası' programında Tarihçi-Yazar Mustafa Armağan, Serbest Cumhuriyet Fırkası'nın neden kapatıldığını açıkladı. İşte Armağan'ın açıklamaları: 

"Ali Fethi Okyar, Atatürk'ün gençlik yıllarından beri birlikte olduğu ve çok güvendiği bir arkadaşı. Ona 1920 sonlarında çok partili hayata geçmek için bir adım atma önerisinde bulunuyor. Diyor ki, 'Parti kur ve bu partiye en yakın arkadaşlarımdan Nuri Conker'i ve kız kardeşim Makbule Hanım'ı katacağım.' Dolayısıyla böyle bir parti ile Cumhuriyet Halk Partisi'ne bir muhalefet grubu oluşturulacak. Bazı CHP milletvekilleri de Serbest Cumhuriyet Fırkası'na geçerek gerçekten de bir muhalefet grubu oluşturacak."

"1930 yılı cumhuriyet tarihinde bir dönüm noktası. 1925 yılındaki Takrir-i Sükun'dan 1930 yılına kadar yaklaşık 5 yıl İsmet Paşa başkanlığındaki CHP, tek parti olarak icrai faaliyette bulundu. Ama Türkiye'de işler iyiye gitmedi. 1927-1928 sezonu çok kurak geçince köylü yeterince ürün elde edemedi ve fakirleşti. 1929'da Dünya Ekonomik Bunalımı patlak verdi. O bunalımın Türkiye'yi vurması, alım gücünün düşmesi ve köylünün elindeki tarım ürünlerinin dibe vurmasıyla sonuçlandı. Dolayısıyla köylü şikayetçi, esnaf şikayetçi. Böyle bir ortamda Türkiye, çok partili hayata geçmek ihtiyacını duyuyor. Çünkü, muhalefet olmayınca partinin başındaki insanları rehavet kaplıyor ve kendilerini ayrıcalıklı bir sınıf olarak görmeye başlıyorlar. İşte Atatürk, bu çarkın kırılması için Serbest Fırka'yı kurup, Ali Fethi Okyar'ı onun başına geçirmeye karar veriyor."

"Fethi Okyar, mecliste çok sert eleştiriler yapıyor. Hatta bu eleştirilerden bir tanesi 20 Aralık 1930'da yapılıyor. Bu eleştiride diyor ki, "Bırakın Anadolu'nun diğer yerlerini Ege Bölgesi'nde insanlar ot yiyerek geçiniyor. Siz hangi gelişmeden, hangi kalkınmadan bahsediyorsunuz?" Bu sözü söyledikten üç gün sonra Menemen Vakası baş gösteriyor. Menemen Olayı, iktidarını kaybetmekte olan CHP için adeta bir kurtuluş simidi oluyor. Menemeni kullanarak, bir irtica söyleminin arkasına saklanarak sansür uyguluyorlar, partiyi kapattırmak için Atatürk'e baskı yapıyorlar. En sonunda Atatürk, bizzat kendi kız kardeşini dahi üye yaptırdığı bu partiyi kapatmasını Fethi Okyar'dan istemek zorunda kalıyor."

Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

Aşık Veysel'in kısaca hayatı, eserleri

Mimar Sinan'ın hayatı (Kısa-özet bilgi)

Mehmet Akif Ersoy'un Kısaca Hayatı