Yavuz Sultan Selim Küpe Takar mıydı?


Yavuz Sultan Selim küpe taktı mı? Yavuz Sultan Selim'e atfedilen küpeli resim gerçek mi?


Konu hakkında Tarihçi-Yazar Yavuz Bahadıroğlu şu yorumu yapmakta: 

Yavuz Sultan Selim'i küpeli gösteren resim, Yavuz Sultan Selim'in resmi değildir. Hatta bazı tarihçilere göre Şah İsmail'in resmidir. Çünkü Yavuz Sultan Selim süslü giyinmeyi sevmezdi. Hatta süslü giyinenlere çıkışırdı. Ayrıca Osmanlı geleneklerinde taç yoktur, sarık vardır. Sarığın üzerine de taç zaten olmaz. Batılılar, kafalarındaki bir şark sultanını resmetmişlerdir.  

Bir seferinde bayram sabahı el öpmeye gelen Şehzade Süleyman'a, "Evladım bu ne süslü giyinme, annene giyecek bir şey bırakmamışsın" diye yarı şaka takılan bir adam böyle taçlı, küpeli resim yaptırmaz.

Bazı tarihçiler ise küpe takıyor diyorlar. Oradan da iki rivayet geliyor. Birincisi, şehzadeliğinde bir tüccar kıyafetiyle Safevi Devleti'nin başkentine gidiyor ve orada Şah İsmail'le satranç oynuyor. Satrançta Şah İsmail yenilince tokat atmış ve bu kulağıma küpe olsun diye küpe takmış. İkincisi ise, Mısır Seferi sırasında kölelere rastlamış. Bu köleler kölelik işareti olarak tek küpe takarlarmış. Yavuz Sultan Selim, "Ben de Allah'ın kulu ve kölesiyim" anlamında küpe takmış derler. Benim kanaatime göre o tablo Yavuz Sultan Selim'e ait değil.

Konu üzerine Tarihçi-Yazar Mustafa Armağan'ın yorumu da benzer nitelikte. İşte Armağan'ın açıklamaları:

Bu resmin kimin tarafından yapıldığı bilinmiyor. Topkapı Sarayı'nda padişahlar koleksiyonu var ve bu padişahlar koleksiyonunda o resmin ne aradığını, ne zaman girdiğini bilmiyoruz. Resim üzerinde yapılan incelemelerde bu resmin 19. yüzyıl başlarında yapıldığı kanaati hakim oluyor. Dolayısıyla bu resmin 16. yüzyılda, Yavuz Sultan Selim zamanında, yapılmış olma ihtimali yok. Bu, en azından 300 sene sonra yapılmış bir tablo. Bu tablonun Osmanlı ressamları tarafından yapılmış ihtimali de yok. Bu, batılı bir ressam tarafından yapılmıştır. Avrupa'da özellikle 16. yüzyıldan sonra Osmanlı padişahlarını küpeli gösterme eğilimi vardır. Dolayısıyla Avrupalıların hayal gücünde icat ettikleri bir anlayışın resme dönüşmüş şeklidir. Yoksa Yavuz Sultan selim bu şekilde bir küpe takmamıştır. Yavuz Sultan Selim sadeliği bir hayat prensibi haline getirmiş bir padişahtı. Sade giyinmeyi, sade kıyafetle gezmeyi, hatta törenlere bile gösterişli olmayan kıyafetlerle çıkmayı bir prensip edinmişti. 

Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

Aşık Veysel'in kısaca hayatı, eserleri

Mimar Sinan'ın hayatı (Kısa-özet bilgi)

Mehmet Akif Ersoy'un Kısaca Hayatı